Twarda woda to dość powszechny problem w wielu regionach kraju, który może powodować poważne trudności w funkcjonowaniu systemów nawadniających. Wynika to natomiast z wysokiej zawartości w takiej wodzie minerałów, takich jak wapń i magnez, przyczyniających się do osadzania kamienia. To zjawisko nie tylko obniża efektywność instalacji, ale również zwiększa koszty eksploatacyjne oraz ryzyko awarii. Z tego względu, zrozumienie przyczyn powstawania takiego osadu, a także skutków tego procesu oraz wdrożenie skutecznych metod zapobiegania jest tak istotne z punktu widzenia utrzymania trwałości i wydajności systemów nawadniających.
Jak tworzy się kamienny osad?
Tak zwana twarda woda zawiera rozpuszczone jony wapnia i magnezu, które pod wpływem różnych czynników, takich jak podwyższona temperatura, ciśnienie czy odparowywanie wody, wytrącają się w formie węglanów. Powstaje w ten sposób osad, który gromadzi się na wewnętrznych ściankach poszczególnych elementów systemów nawadniających, takich jak rury, dysze zraszaczy czy zawory. Zmniejsza to przepustowość i wydajność systemu, a dodatkowo nawarstwiający się kamień może prowadzić do zatkania instalacji, nierównomiernego rozprowadzania wody oraz awarii i związanych z nimi kosztownych napraw. Wskutek osadów z twardej wody zmniejszeniu ulega wydajność systemu nawadniania, co wynika z ograniczenia przepływu wody, a to z kolei może powodować u roślin niedobory wody. Kamienne osady wynikające z twardości wody oznaczają również zwiększone koszty konserwacji związane z koniecznością regularnego czyszczenia lub wymiany elementów z powodu gromadzenia się tych osadów. Dodatkowo, takie osady mogą sprzyjać korozji metalowych elementów systemu, prowadząc do ich szybszego zużycia. A częstsze naprawy czy wymiana elementów nawadniania, a także słabsze plony to wyższe koszty, a więc straty finansowe.
Jak zapobiegać osadzaniu się kamienia?
Nie mając wpływu na jakość wody dostarczanej z sieci wodociągowej, użytkownicy mogą jednak na różne sposoby zapobiegać procesowi, jakim jest osadzanie się kamienia w systemach nawadniających. Przede wszystkim warto w tym celu stosować filtry oraz separatory, które będą skutecznie usuwały cząstki mineralne zanim dostaną się one do systemu. Należy przy tym pamiętać, że wybór odpowiedniego filtra zależy od jakości wody (stopnia jej twardości) oraz rodzaju instalacji. Kolejnym sposobem walki z osadzaniem się kamienia w instalacji jest uzdatnianie wody. Są na to różne sposoby. Wodę można zmiękczać montując specjalne systemy oparte na wymianie jonowej, które eliminują z wody wapń i magnez, redukując w ten sposób ryzyko powstawania kamienia. Inną możliwością są kondycjonery magnetyczne, które generując pole magnetyczne zmieniają strukturę kryształów minerałów, co utrudnia ich osadzanie się na powierzchniach. Można także skorzystać z chemicznych środków uzdatniających, które będą zapobiegały wytrącaniu się minerałów.
Niezwykle ważna jest także regularna konserwacja oraz czyszczenie systemów – ich systematyczne przeglądy i płukanie instalacji umożliwią usunięcie nagromadzonych osadów zanim te spowodują poważniejsze problemy. Warto też twardość wody mieć na uwadze przy projektowaniu instalacji, już wówczas dbając o minimalizację osadu. Najważniejszy jest tu dobór właściwych materiałów, m.in. w postaci odpornych na osadzanie kamienia rur, a także takie projektowanie systemu nawadniającego, aby zminimalizować w nim stagnację wody, co również może znacznie zmniejszyć ryzyko problemów z kamieniem.
Twarda woda do podlewania w systemach nawadniających to z pewnością niedogodność i wyzwanie. Na szczęście można na tę kwestię skutecznie wpływać, a kluczem jest tu diagnostyka jakości wody oraz wdrożenie rozwiązań, takich jak uzdatnianie wody, filtry oraz regularna konserwacja systemu. Inwestycja w technologie zapobiegające osadzaniu się kamienia bez wątpienia przekłada się na długoterminowe oszczędności i sprawne działanie nawadniania, a to z kolei ma bezpośredni wpływ na zdrowie roślin i rentowność upraw.